Symfonia – nuty

Symfonia to wielka, zazwyczaj wieloczęściowa, cykliczna forma muzyczna skomponowana głównie dla dużego zespołu instrumentalnego (orkiestry symfonicznej). Symfonia jest niewątpliwie jedną z najwyższych form muzyki instrumentalnej i można ją znaleźć wśród dzieł największych kompozytorów począwszy od XVIII wieku. Oferujemy przegląd kompozytorów symfonicznych, wszystkie partytury symfoniczne i inne ciekawe informacje o tej formie na tych stronach!

Sym-fónós

Pochodzenie obecnej nazwy tego gatunku wywodzi się od greckiego wyrażenia "sym-fónós", czyli współbrzmienia kilku nut w tym samym czasie. Za ojca symfonii uważa się Josepha Haydna, który skomponował w sumie 104 symfonie. Bezpośrednio po nim następują W. A. Mozart i L. van Beethoven, którzy wprowadzili do repertuaru symfonicznego nowe instrumenty. W epoce klasycznej symfonia jest zazwyczaj czteroczęściowym utworem, który w częściach skrajnych zazwyczaj wykorzystuje formę sonatową. Części środkowe to zazwyczaj część wolna i część taneczna (menuet lub scherzo).

Rozluźnienie struktury formalnej

Z czasem do tej regularnej formy wprowadzane są nowe elementy, jak w IX Symfonii Ludwiga van Beethovena. W Odzie do radości chór i soliści po raz pierwszy dochodzą do głosu. W okresie romantyzmu następuje stopniowe rozluźnienie struktury formalnej symfonii, zmiana liczby części i rozszerzenie instrumentacji. Szczytowym osiągnięciem symfonii na styku romantyzmu i modernizmu są wielkie i złożone dzieła symfoniczne Gustava Mahlera, których aparat wykonawczy może obejmować kilkuset instrumentalistów i śpiewaków.

Symfonia bez granic

W XX-wiecznej muzyce współczesnej do symfonii dodaje się różne zespoły instrumentów perkusyjnych lub elektronicznych, np. w muzyce symfonicznej Philipa Glassa. W zasadzie nie ma sztywnych reguł dla współczesnej symfonii i to kompozytor decyduje, jakie podejście do komponowania przyjmie.

Najważniejsi kompozytorzy symfoniczni i ich symfonie:

• J. Haydn – symfonie
• W. A. Mozart – symfonie
• L. van Beethoven – symfonie
• F. Schubert – symfonie
• R. Schumann – symfonie
• F. Mendelssohn Bartholdy – symfonie
• A. Bruckner – symfonie
• J. Brahms – symfonie
• C. Saint-Saëns – symfonie
• P. I. Tschaikowsky – symfonie
• A. Dvořák – symfonie
• G. Mahler – symfonie
• B. Martinů – symfonie
• S. Prokofiew – symfonie
• D. Schostakowitsch – symfonie